فرآیند پرستاری در گواتر ساده (Simple Goiter)

فرآیند پرستاری در گواتر ساده چیست‌؟ کمبود ید در رژیم غذایی بیمار موجب بزرگ شـــدن غده تیروئید یا گواتر ســـاده آندمیك (endemic simple goiter) موجب می شود. امروزه این عارضه کمتر دیده می شود، از آنجایی که به نمك خوراکی خانوار ید افزوده می شـــود. غده تیروئید ممکن اســـت در اثر مصـــرف مقادیر بالاي دارو ها یا غذا هاي گواتر زا (goiterogenic) رخ د هد که مو جب کاهش تولید تیروکسین (thyroxine) می شوند از قبیل توت فرنگی، کاهو، بادام زمینی، نخود، هلو، اسفناج. این وضعیت را گواتر ساده اسپورادیك (sporadic simple goiter)  می نامند. گواتر ساده در اثر التهاب یا نئوپلاسم ایجاد نمی شود.

پیش‌ آگهی‌

اگر این عارضــه درمان شــود پیش آگهی خوب بوده و بیمار به زندگی طبیعی خود ادامه می دهد.

علائم‌ و نشانه‌ ها

• مشکل بلع (dysphagia) ناشی از فشار تیروئید بزرگ شده بر مري
• بزرگی غده تیروئید
• دیسترس تنفسی ناشی از بزرگی غده تیروئید، که روي تراشه فشار وارد می کند
• احساس تنگی و گرفتگی گلو به خاطر بزرگی غده
• سرفه

تفسیر نتایج‌ تست‌ ها

• کاهش یا نرمال بودن سطح T4 سرم که در اثر کم فعالیتی تیروئید رخ می دهد
• افزایش ســـطح TSH: توســـط غده هیپوفیز، تلاش براي تحریك یا توقف تولید هورمون توسط تیروئید
• جذب ید رادیواکتیو  RAIU نرمال بوده یا افزایش می یابد – یك ایزوتوپ رادیواکتیو به صورت وریدي تجویز می شود. سپس اسکن تیروئید انجام می شود تا تیروئید به طور کامل بصري شود
• سونوگرافی می تواند سایز غده تیروئید و هر گونه ندول آن را نشان دهد

درمان

• اگر ســـطح TSH: بالا باشــــد، در مان جایگزینی هورمون با لووتیروکســـین (levothyroxine) یا T4، خشـــکاندن تیروئید (desiccated thyroid) یا لیوتیرونین (liothyronine) یا T3 تجویز می شود.
• اگر غده تیروئید بیش فعال باشـــد، دوزهاي کوچکی از محلول لوگول &ugol’s) (solution یا پتاسیم یده (potassiumiodid) تجویز می شود.
• اگر گواتر ســـاده با اســـتفاده از دارو درمانی کوچك نشـــود، تیروئیدکتومی (thyroidectomy) انجام می شـــود. در تیروئیدکتومی بخشـــی یا کل غده تیروئید خارج می شود.

تشخیص‌ های‌ پرستاری‌

• عدم تعادل تغذیه: کمتر از نیاز بدن در رابطه با ورودي ناکافی ناشی از نیازهاي متابولیك
• خستگی ناشی از کمبود خواب
• افزایش دماي بدن (:hyperthrmia) در رابطه با افزایش نرخ متابولیسم

مداخلات پرستاری‌

• پرهیز از غذا ها یا دارو هاي گواتر زا (goitrogenic) در گواتر اســـپوراد یك، از آنجایی که ممکن است تولید هورمون تیروئید را افزایش دهند
• اســـتفاده از نمك ید دار براي پیشـــگیري و درمان گواتر آندمیك، از آنجایی که تیروئید براي ساختن هورمون به ید نیاز دارد.

فرآیند پرستاری در گواتر ساده

• آموزش موارد زیر به بیمار:
• نیاز عمرانه به درمان جایگزینی هورمون تیروئید پس از تیروئیدکتومی و ید رادیواکتیو
• نیاز به بررسی آزمایشگاهی متناوب و منظم سطح هورمون هاي تیروئید
• مراجعه منظم به پزشك براي پایش سایز غده تیروئید